De Barkley Marathons staat bekend als de meest zware, meest brute ultrarun ter wereld. Met slechts 22 finishers over de afgelopen circa veertig jaar, was het voor organisator Gary Cantrell, beter bekend als Lazarus Lake, dan ook een schok toen er vorig jaar ineens vijf finishers waren, inclusief de eerste vrouw ooit. Het moest dit jaar zwaarder – en niet zo’n beetje ook – en dat werd het ook: het is nu, slechts 40 uur in de race, al duidelijk dat er sowieso niemand gaat zijn die de finish haalt.

Al na de eerste ronde waren er meer uitvallers dan ooit, toen slechts tien lopers aan de tweede van vijf rondes begonnen. Na twee rondes waren daar nog maar vier lopers van over, waaronder ook de Amerikaanse meervoudig finisher John Kelly. Op moment van schrijven zijn naast Kelly ook nog de Japanner Tomokazu Ihara en Fransman Sébastien Raichon op het parcours. Zij lopen alle drie in hun derde ronde, maar hebben de tijdslimiet voor ronde vier niet gehaald: daar mogen ze dus niet meer aan beginnen. Wel hebben ze nog een aantal uur over om de zogenaamde Fun Run te voltooien: in dat geval volbreng je drie rondes binnen de daardoor gestelde tijdslimiet.

Wat is de Barkley Marathons en hoe werkt het?

Bij de Barkley Marathons lopen de deelnemers vijf rondes door ruig terrein en wordt er zelf genavigeerd, overigens zonder GPS. Ieder jaar is de route anders en dus is voorbereiding niet mogelijk. Ter controle loop je iedere ronde langs checkpoints: simpelweg een plek waar een boek in de natuur is opgehangen. Daar scheuren deelnemers de bladzijde die correspondeert met hun startnummer uit, als bewijs van het lopen van de juiste route. Boek en dus checkpoint gemist? Blijven zoeken, want anders mag je niet aan de volgende ronde beginnen.

In totaal overwinnen deelnemers in de ‘Five Loops of Death’ zo’n tweehonderd kilometer en tegen de 20.000 hoogtemeters. Daar staat zestig uur voor, maar eigenlijk niemand haalt dat: zoals gezegd slechts zeventien lopers sinds 1989. Vorig jaar kwamen daar dus wel vijf finishers bij. Ook de zogenaamde ‘Fun Run’, waarbij drie van de vijf rondes dienen te worden volbracht, wordt door zéér weinig deelnemers gehaald. Voor iedere ronde staat twaalf uur, maar dat blijkt in de praktijk vaak te hoog gegrepen. De meeste deelnemers stappen na één of hooguit twee rondes uit.

Het evenement vindt feitelijk haar oorsprong in 1977, toen James Earl Ray, de moordenaar van Martin Luther King Jr., uit de gevangenis in Petros, Tennessee ontsnapte. Er werd twee dagen met man en macht naar de moordenaar gezocht, die in het onherbergzame gebied van het Frozen Head State Park – het gebied rond de gevangenis – slechts dertien kilometer afgelegd bleek te hebben. Gary Cantrell, die in deze contreien woonde, vond dat een afstand van niks en had het idee dat hij in dezelfde tijd minimaal 160 kilometer had kunnen afleggen. In 1986 vond vervolgens de eerste editie van de Barkley Marathons plaats, maar pas drie jaar later – in 1989 dus – moesten deelnemers de nog steeds bekende vijf rondes volbrengen. Op papier is de afstand dus 160 kilometer, maar feitelijk tikken de finishers bijna altijd 200 kilometer aan. Er is vrijwel geen race waar zó weinig deelnemers uiteindelijk de finish halen.

Het onherbergzame gebied – waar de natuur nog ongerept is en navigeren uiterst lastig blijkt – maakt de tocht ongenadig zwaar. Ook het feit dat deelnemers zo’n zestig uur constant moeten lopen, maakt de tocht bijna ondoenlijk. Het zou niet de eerste keer zijn dat deelnemers volledig hallucinerend en gedesillusioneerd uit de wildernis worden geplukt en daarmee ook uit de wedstrijd. Het overkwam in 2022 nog de Belg Karel Sabbe – die een jaar later aan het illustere rijtje met finishers zou worden toegevoegd – toen hij vanwege slaaptekort aan een prullenbak (!) de weg stond te vragen, waarop een local besloot de politie in te lichten.

De zweem van mystiek rond de wedstrijd hangt vooral samen met het feit dat eigenlijk niemand weet hoe je je inschrijft, waar je je inschrijft en wanneer de wedstrijd start. Ondanks dat er jaarlijks ruim duizend inschrijvingen zijn, worden er slechts veertig lopers toegelaten. Hoge inschrijftarieven? Helemaal niet: je betaalt slechts 1.60 dollar om mee te doen én je neemt een souvenir (een kentekenbewijs, red.) uit eigen land mee. Daarnaast schrijf je een A4 met een motivatie waarom je vindt dat jij zou mogen starten aan de Barkley Marathons. Luguber: wanneer je bent toegelaten tot de wedstrijd, krijg je een condoleancebrief thuis gestuurd met daarin een uitnodiging om deel te nemen.

Kom je startnummer 1 tegen? Berg je dan maar, want volgens Cantrell is dat de loper die de minste kans heeft om de finish te halen. De loper met startnummer 1 wordt dan ook gekscherend het ‘menselijk offer’ genoemd.

Deelnemers die mee mogen doen weten overigens ook nooit precies wanneer ze moeten starten: Cantrell zal ergens binnen een tijdvak van twaalf uur op een schelp blazen en vanaf dat moment hebben de deelnemers nog een uur tot de daadwerkelijke start. Het inmiddels beroemde hek waar lopers ieder jaar verzamelen voor de start én de uren daarna beginnen aan hun volgende rondes, stroomt dan voller. Wanneer Cantrell een sigaret opsteekt, begint de Barkley Marathons. Dit gebeurde dit jaar op 18 maart.