Wat moet men weten van de wegcode?

Zowel op training als wedstrijd begeeft de fietsende tri- en duatleet zich op de openbare weg. Enige kennis van de wegcode is dan ook essentieel. In de onderstaande paragrafen lichten we enkele aspecten van de wegcode toe die voor de fietser belangrijk zijn.

1. Training

Fietspaden

Het fietspad is dat deel van de openbare weg dat gereserveerd is voor fietsers. Fietsers zijn verplicht hiervan gebruik te maken, zelfs al ligt het fietspad in slechte staat. Het fietspad kan herkend worden aan 2 parallellopende streeplijnen, of aan een rood gekleurde smalle rijstrook. Het wordt aangeduid met een rond blauw bord waarop een witte fiets is afgebeeld. Fietsers volgen in principe steeds het fietspad dat rechts in de rijrichting ligt. Soms is er slechts 1 fietspad voorzien waarop in 2 richtingen kan worden op gereden.

Slechts indien er geen fietspaden aanwezig zijn mag de fietser op de rijweg fietsen, steeds uiterst rechts. De fietser mag dan gebruik maken van parkeerzones of gelijkgrondse bermen. In dat geval moet er steeds voorrang gegeven worden aan de gebruikers van die delen van de weg.

Gedrag in het verkeer

Een fietser moet in staat zijn zijn of haar fiets te besturen. Dit zal voor de meeste tri­en duatleten geen probleem zijn.

Net als alle andere weggebruikers dienen trainende fietsers zich aan de verkeerssignalisatie te houden. Stoppen dus voor oranje en rood licht. De fietser moet alle verkeersborden in acht nemen.

Aan kruispunten in de bebouwde kom worden tegenwoordig speciale opstelvakken voor fietsers voorzien. Maak hiervan gerust gebruik. Hierdoor kan je bij groen licht sneller vertrekken dan de auto’s of vrachtwagens, wat de kans op aanrijdingen verkleint.

Fietsers die de rijweg volgen mogen met twee naast elkaar rijden, behalve wanneer kruisen hierdoor onmogelijk wordt. Buiten de bebouwde kom moet er bovendien achter elkaar gereden worden bij het naderen van een achteropkomend voertuig.

Snelheidsbeperkingen

Voor de doorsnee fietser zal dit geen probleem opleveren, maar een wielrenner die hard aan het trainen is riskeert in de bebouwde kom of in woonzones een

snelheidsovertreding te maken. Niet alleen moet een fietser zijn snelheid in alle omstandigheden meester zijn, en dus steeds kunnen stoppen, hij dient zich tevens aan de geldende snelheidsbeperkingen te houden.

Voorrangsregels

In België geldt algemene voorrang van rechts.
Men verliest echter zijn voorrang indien men terug aanzet na gestopt te zijn.
Men moet voorrang verlenen aan elk spoorvoertuig.
Men moet voorrang verlenen aan prioritaire voertuigen, waarvan het geluidstoestel en het blauwe zwaailicht in werking zijn
Men moet voorrang verlenen aan lijnbussen die kenbaar maken dat zij hun stopplaats willen verlaten.

Trainen in groep

De verkeerswetgeving heeft enkele gewijzigde reglementen voorzien voor fietsers die in groepen van tenminste 15 en ten hoogste 50 fietsers rijden. Zo’n groep hoeft het fietspad niet te volgen en mogen steeds per 2 naast elkaar fietsen. Enkel de rechtse helft van de rijweg mag worden gebruikt. De groep mag voorafgegaan en gevolgd worden door een wagen. Deze moet een afstand van ongeveer 30 meter ten opzichte van de groep bewaren. Eventueel kan de groep vergezeld worden door wegkapiteins, die waken over het goed verloop van de tocht. Deze wegkapiteins moeten tenminste 21 jaar oud zijn. Zij moeten bovendien om de linkerarm een band dragen, met daarop horizontaal de nationale kleuren en in zwarte letters op de gele strook het woord ‘wegkapitein’. Eén van de wegkapiteins moet in het bezit zijn van een lijst waarop de deelnemers met hun naam en voornaam vermeld zijn. Op kruispunten waar het verkeer niet geregeld wordt door verkeerslichten, mag tenminste één wegkapitein het verkeer in de dwarswegen stilleggen terwijl de groep oversteekt.

Bij groepen boven de 50 deelnemers zijn begeleidende auto’s en ten minste twee wegkapiteins wettelijk verplicht.

Fietsen in groep ontslaat de atleet niet zich hoffelijk te gedragen en de verkeersregels te respecteren. Fietsen in groep verhoogt de kans op valpartijen. Draag dus steeds een fietshelm.

BELANGRIJK!

– Fiets steeds op het fietspad.
– Respecteer steeds verkeerlichten en -borden.
– Fietsen in groep: begeleiding van wagens en wegkapiteins mag, vanaf 50 fietsers is de begeleiding verplicht.

2. Wedstrijd

Het wielergedeelte in een triatlon houdt wellicht het grootste risico op ongevallen in. Zeker in wedstrijden waarbij stayeren is toegelaten, is de kans op serieuze valpartijen niet denkbeeldig. Ook externe factoren, zoals andere weggebruikers die zich -buiten de wedstrijd- eveneens op het parcours bevinden, kunnen voor probleemsituaties zorgen. Ernstige materiële en/of lichamelijke schade behoren dus tot de mogelijkheden.

Burgerlijke aansprakelijkheid bij een ongeval

De burgerlijke aansprakelijkheid van bij de VTDL aangesloten atleten is dan ook gedekt door een verzekering, zodat de kosten van een ongeval later niet op de atleet kunnen worden verhaald. Deze verzekering verleent een onbeperkte waarborg inzake lichamelijke schade en een waarborg van één miljoen frank voor stoffelijke schade. Voor niet-gelicentieerden, helpers en seingevers, moet de organisator van de wedstrijd zelf een verzekering afsluiten.

Wegcode

Deze geruststellende waarborg die de wetgever achter de hand heeft gehouden mag de triatleet er desondanks niet toe verleiden om tijdens triatlons de wegcode aan zijn laars te lappen. De verkeerswetgeving zegt immers dat:

‘deelname aan een wielerwedstrijd op de openbare weg de deelnemers niet vrijstelt van de verplichting om de voorschriften van de wegcode in acht te nemen’

Hierbij denken we onder meer aan de verplichting om zoveel mogelijk rechts van de weg rijden op niet gesloten omlopen. Een ander voorbeeld zou het respecteren van de versperring van een spoorwegovergang kunnen zijn. Bepaalde regels van de wegcode zijn nochtans onverenigbaar met gedragingen die onlosmakelijk verbonden’ zijn, met een wedstrijd. Zo kan je bijvoorbeeld niet van een triatleet verwachten dat hij zijn hele wedstrijd afwerkt op het fietspad, of dat hij voor elk rood licht stopt. In een recent arrest wijst de rechtbank er dan ook op dat:

‘de bepalingen van de wegcode tijdens triatlons in principe van toepassing blijven, doch dat dit onder voorbehoud gebeurt van de vereisten die eigen zijn aan de wedstrijd’.

BELANGRIJK!

– Ook op wedstrijd dient de wegcode gerespecteerd te worden, zij het binnen de context van de wedstrijdvereisten.