“Ik merk dat wanneer mensen hun focus juist hebben, ze beter leren zwemmen. Het stellen van een doel, subdoelen en erover nadenken helpt. Er zijn allerlei dingen die je vanuit de sportpsychologie kunt gebruiken om net zoveel plezier te beleven aan de weg richting jouw doel, als aan het doel zelf.” Aan de hand van 25 oefeningen neemt Marjon Huibers je met haar boek ‘Zwem je Mentaal Sterk’ – dat sinds vorige week verkrijgbaar is –  mee in de stappen die gezet moeten worden om een sportief doel te behalen. 

Toen Huibers in 2018 deelnam aan een Long Course weekend op Mallorca – een hele triathlon verdeeld over drie dagen – ontdekte ze in welke mate je gedachten bepalend zijn voor je prestaties. “Het zwemmen was voor mij geen probleem. Die dag was voorbij voor ik er erg in had”, vertelt Huibers, die een achtergrond heeft in het zwemmen en eigenaresse is van de zwemschool Swimfantastic in Amsterdam. De tweede dag werd echter een uitdaging. Huibers werd niet op het zonnige Mallorca getrakteerd waarop je van tevoren hoopt. Het regende en was koud. “Ik moest 180 kilometer fietsen. Aan de eerste helft zat een tijdslimiet en ik was de hele tijd aan het denken dat ik die niet ging halen. Uiteindelijk haalde ik het met zeven minuten en fietste ik het tweede deel sneller dan het eerste. Ik was vermoeider, maar gestopt met rekenen en niet meer bezig met dat ik het niet ging halen omdat de tijdslimiet er niet meer was.” 

Het maakte Huibers duidelijk hoe sterk je mentale toestand je fysieke gesteldheid beïnvloedt. “Hoe idioot is het dat wat je denkt zo van invloed is op je prestatie? Als je je focust op wat je hier-en-nu doet, is dat al een goede stap in de richting van je doel. Mensen zijn altijd bezig met het fietsen van een bepaalde tijd, sneller zijn dan een ander, of dingen die straks komen en niet nu. Met zwemmen heb ik geleerd: arm naar voren, lang maken, je kick goed timen, uitstrekken en kijken of ik nog naar de boei zwem. Dat kun je op dat moment doen en daar heb je invloed op. Je lichaam zal volgen wat je hoofd wil en door die focus zwem je vervolgens goed.” 

‘Zorg dat je focust op waar je mee bezig bent’

Het houden van focus is niet alleen belangrijk in een wedstrijd, maar net zo goed in training: “Er staat een oefening in dit boek die gaat over de cirkels van aandacht. In training kun je al oefenen door steeds op te merken dat je aandacht wegzakt en leren om te zorgen dat je weer focust op waar je mee bezig bent. Dus zodra je denkt aan een boodschappenlijstje, zou je moeten denken ‘nee ik was aan het zwemmen en ga dat nu eerst 45 minuten onwijs goed doen’.” 

“Ik heb dit boek over zwemmen geschreven, omdat ik een zwemmer ben”, vertelt Huibers over haar boek. “Maar het had ook over golfen kunnen gaan of een andere sport. Met zwemmen hebben mensen vaak de neiging heel erg bezig te zijn met dingen die niet goed gaan. Dan denk je bijvoorbeeld dat je makkelijker zou kunnen ademhalen of dat je benen constant zinken.” Daar leer je uiteraard niet beter van zwemmen: “Wat je moet doen, is dit dus omzetten in wat je wél wil dat er gebeurt. Dat zijn hele simpele en eenduidige opdrachten voor je lichaam. Als je makkelijker wil ademhalen aan de rechterkant, moet je zorgvuldig die beweging in stukjes opknippen en bedenken hoe je goed in de rotatie van je lichaam mee kunt ademen. Dat moet je misschien vijfduizend keer doen en dan nog 40.000 keer denken ‘ik moet het nu doen’ in plaats van ‘dit was nét te laat’ of ‘links ademen gaat beter’ of ‘er zit iemand aan mijn voeten’. Mensen zeggen vaak dat ze iets hebben geprobeerd maar dat het niet lukte, maar dan heb je het vaak niet met voldoende aandacht gedaan.”

‘Leg focus op het positieve’

“Iedereen is geïnteresseerd in het ei van Columbus, maar er gaat een aantal dingen aan vooraf en daarom heeft het boek een bepaalde volgorde. Je moet je eerst realiseren wat je doel is, hoeveel tijd je hebt om iets te doen en dan de dingen in stukjes opsplitsen. Dan kun je vervolgens elke keer weer vieren dat je iets voor elkaar hebt gekregen.” Leg daarbij de focus op het positieve: “Dingen die niet goed gaan maken we vaak groot, terwijl we weinig aandacht besteden aan dingen die wél goed gaan. Als je leert de dingen te vieren die goed gaan, komt je lichaam in een status waarin het goed kan leren.” 

Huibers traint zelf momenteel hard om in augustus de Straat van Gibraltar over te zwemmen. Dat was ook hetgeen dat haar motiveerde om dit boek te schrijven en zich te verdiepen in de psychologie achter sport via een opleiding sportpsychologie. “Tijdens het fietsen op Mallorca kon ik niet genieten, maar van de oversteek van de Straat van Gibraltar wil ik wél gaan genieten. Daarom bedacht ik mij dat ik het fijne moet weten van het vak. In de opleiding sportpsychologie leer je niet alleen de theorie, maar ook oefeningen die je kunt doen. Ik bedacht me dat zwemmers daar veel aan kunnen hebben en ben een boek gaan schrijven.” 

Kortingscode

Met de code 3athlon ontvangen 3athlon lezers tot 3 april 5 euro korting op Huibers’ boek Zwem je Mentaal Sterk.