Wat begon als een ochtend zoals vele anderen, zette het leven van de 27-jarige Mhlengi Gwala volledig op zijn kop. Ruim vier maanden geleden werd de Zuid-Afrikaanse triatleet overvallen tijdens een fietstraining in de vroege ochtend. Met een kettingzaag probeerden de overvallers hem op brute wijze van zijn benen te beroven. Gwala is herstellende van het incident en vastbesloten om terug te keren op het hoogste niveau.
Zoals hij wel vaker deed, werkte hij op de bewuste ochtend een fietstraining af in zijn woonplaats Durban. ,,Het was 6 maart, 3.15 uur en ik was bezig met een beklimming”, herinnert Gwala zich. ,,Ik ga vaak vroeg in de ochtend trainen, dan is het nog lekker rustig in Durban.” Aan zijn fietstraining kwam echter abrupt een einde toen een auto naast hem stopte. ,,Ik werd van de fiets getrokken en de bosjes in gesleurd. Ik bood ze mijn telefoon en fiets, maar daar waren ze tot mijn verbazing niet in geïnteresseerd. Ik vroeg wat ze wel wilden, maar kreeg geen antwoord. De mannen duwden me op de grond, haalden een kettingzaag tevoorschijn en begonnen in mijn rechterbeen te hakken.”
Nadat 80 procent van zijn kuit was doorgesneden, stopten de mannen. ,,Waarom ze ineens stopten weet ik niet, misschien omdat de benzine op was. Dat was mijn geluk. De resterende 20 procent kon mijn been in ieder geval nog aan elkaar houden.” De schade aan het linkerbeen van Gwala bleef beperkt tot een diepe snee in de enkel. ,,Ook dat was een grote wond, maar in vergelijking tot mijn rechterbeen viel dat mee.”
De overvallers werden opgeschrikt door een beveiligingsbusje en gingen er vandoor. Zwaar toegetakeld lieten ze Gwala achter. Hij slaagde erin naar de hoofdweg te hinken en de aandacht van het beveiligingsbusje te trekken, dat hem uiteindelijk naar het ziekenhuis vervoerde. De spieren, zenuwen en het bot in zijn rechterbeen waren zwaar beschadigd, maar met een operatie wisten de artsen zijn been te redden. Een constructie van pinnen in het gebied van zijn knie tot enkel bood ondersteuning.
(tekst gaat onder foto verder)
De knop omzetten
De eerste dagen kon Gwala alleen maar huilen, maar de twee weken die hij in het ziekenhuis moest doorbrengen boden hem ook tijd om na te denken. ,,Ik zei tegen mezelf dat huilen mij niet verder zou brengen. Ik probeerde de situatie te accepteren, want ik wist dat ik alleen vooruitgang kon boeken als ik dit achter me zou laten.”
Een trauma heeft Gwala er naar eigen zeggen niet aan over gehouden. Hij heeft vaker voor hete vuren gestaan en dat zijn jeugd geen makkelijke is geweest, zorgt er volgens hem voor dat hij ook dit incident beter kan verwerken. ,,Het is verschrikkelijk, maar ik kan niet veranderen wat er is gebeurd.”
(tekst gaat onder foto verder)
Angst laat Gwala niet toe en dat zou hem ook zeker niet weerhouden van wat hij het liefste doet – sporten. ,,Ik kan niet eeuwig in mijn huis blijven. Ik moet door met mijn leven. Als mensen mij willen vermoorden, doen ze dat toch wel. Ik ben niet bang, wel benieuwd waarom ze mij dit hebben aangedaan.”
Wie de drie mannen waren die Gwala begin maart overvielen is niet duidelijk. Tot op heden is niemand voor de gruwelijke daad opgepakt. ,,Ik heb geen idee wie de mannen waren en wat ze van mij wilden. Ze spraken in een taal die ik niet kon verstaan. Het was in ieder geval geen Zuid-Afrikaans.” Vooral onbegrip is het dat heerst bij Gwala, woede niet eens zozeer. ,,Ze hebben mij iets verschrikkelijks aangedaan, maar ik wens de daders niet dezelfde pijn toe. Ik heb het ze vergeven, zodat ik verder kan met mijn leven.”
De beweegreden van de mannen blijft een groot vraagteken. ,,Zelf denk ik aan jaloezie. Al zou het ook een ‘Muti-daad’ kunnen zijn. Dat is het geloof waarbij mensen worden vermoord of verminkt om daarna de lichaamsdelen te gebruiken als ingrediënt voor een traditioneel medicijn dat rijkdom en voorspoed moet bieden.” In Zuid-Afrika komen zulke ‘medicijnmoorden’ vaker voor.
Wereldwijde steun
Vanuit de hele wereld ontving Gwala berichtjes en steunbetuigingen. Een grote crowdfundactie werd opgezet om de kosten van de operatie en zijn herstel te dekken. ,,Dat mensen mij zo ontzettend steunen geeft mij kracht en energie.” Tegelijkertijd motiveert dat Gwala om het beste uit zichzelf te halen. ,,Ik wil de mensen die voor mij hebben betaald niet teleurstellen door naar drugs en alcohol te grijpen. Ik wil ze laten zien dat ze een goede keuze hebben gemaakt door mij te steunen.”
(tekst gaat onder foto verder)
Met honderd procent toewijding werkt de atleet aan zijn herstel. Twee jaar zou Gwala volgens de artsen nodig hebben totdat hij weer de oude zou zijn. ,,Ik heb het gevoel dat ik maar één jaar nodig heb”, klinkt Gwala vastberaden. Het incident is slechts vier maanden geleden en Gwala blijft zijn medisch team verbazen met de progressie die hij maakt. Een maand geleden kon hij voor het eerst zelfstandig wandelen, sinds een week is hij weer aan het hardlopen. Gwala traint nu zes dagen in de week. Zwemmen, fietsen en hardlopen – het lukt hem allemaal. Al liggen de afstanden en snelheden nog niet op het niveau dat het is geweest. ,,Mijn rechterbeen is nog zwak. Bij het hardlopen hink ik een beetje en bij het zwemmen kan ik niet zo hard kicken. Dat komt wel weer, ik merk dat ik iedere dag sterker word.”
Op de fiets haalt Gwala alweer een tempo van 37 kilometer per uur en hardlopend heeft hij deze week drie kilometer afgelegd. Competitief als Gwala is, heeft hij ook alweer deelgenomen aan een zwemwedstrijd van 1,6 kilometer. ,,Ik doe graag wedstrijden, zodat ik kan zien hoeveel vooruitgang ik boek en ik weet waar ik aan moet werken. Het is niet erg dat ik niet zo snel ben als voor het incident. Ik weet dat ik meer training nodig heb, maar mijn trainingsachtergrond van bijna vijf jaar zorgt ervoor dat ik snel vooruitgang boek.” Als zijn herstel verloopt zoals gepland, zal Gwala in oktober deelnemen aan een sprint triathlon in Johannesburg. ,,Ik heb geen idee hoe snel ik nu ben, maar ik weet zeker dat ik terug kan komen op het hoogste niveau. Geef me nog zes maanden en ik ben sneller dan ik ooit ben geweest.”
