Om 19.30 word ik verwacht in het boeddhistisch centrum in Gent. Ik ben ruim op tijd, trek m’n schoenen uit, neem een kop thee en voeg me bij het reeds aanwezige kwartet. Eén voor één sijpelen ook de andere deelnemers binnen, een gevarieerd publiek. Terwijl Jan – die de Boeddhistische naam Dhammavedin meekreeg – zijn inleiding over de Triratna aanvat, voegt ook Diedrik zich als laatste bij het 15-koppige gezelschap. Triratna staat voor de drie juwelen: de Boeddha, de Dharma en Sangha. Die drie juwelen staan centraal in het leven van een boeddhist: de Boeddha wordt beschouwd als leraar en voorbeeld, de Dharma is de leer van de Boeddha en de Sangha is de gemeenschap van de beoefenaars. Zou Diedrik een voorliefde hebben voor alles wat met 3 komt?
“Het vermijden van al het foute gedrag,
Het ondernemen van het goede,
En het ontwikkelen van je eigen geest;
Dit is de leer van de Boeddha’s.”
Het is tijd om te mediteren. Vandaag is het tijd voor de ‘metta bhavana’ waarin we “metta” of onvoorwaardelijke, universele liefdevolle vriendelijkheid proberen te ontwikkelen. Dat doen we door ons achtereenvolgens onszelf, een goeie vriend, een neutrale persoon, een vijand en uiteindelijk alle levende wezens voor te stellen en ze allen geluk en voorspoed te wensen. Mijn gedachten wijken tijdens de meditatie al te vaak uit, niet in het minst naar de geplande training die eerder niet bracht wat ik ervan had verwacht. Mijn denken is duidelijk nog te egocentrisch en misschien zijn we in onze maatschappij met z’n allen – zoals tijdens het beschouwend groepsgesprek nadien wordt aangehaald – wel te streng voor onszelf?
“Het is normaal dat je veel afgeleid was tijdens je eerste meditatie. Dit vaststellen is een belangrijke eerste stap in het proces.”, stelt Diedrik me gerust. “Meditatie moet je oefenen, al ben ik zelf ook niet het beste voorbeeld daarin. Ik beperk me tot enkele sessies per maand in het centrum en laat liever een meditatie dan een training vallen, maar ik probeer wel de inzichten en ethische principes van het boeddhisme dagdagelijks toe te passen.” We zitten inmiddels face-to-face in de Vooruit in Gent. Als psychiater is het voor Diedrik geen evidentie om tijd te vinden om te trainen, daarbij komt nog het dagelijkse pendelen tussen Gent en het AZ Moeskroen, zijn werkplaats. “Gelukkig is mijn vriendin ook een drukbezette triatlete, dus begrijpt ze mij. Dat pendelen valt trouwens goed mee, de rit duurt slechts drie kwartier ”, zegt Diedrik. “Deze situatie laat me ook toe om in Gent onbezorgder rond te lopen, in feite kent niemand me hier in mijn rol als psychiater. Wanneer ik bijvoorbeeld in Moeskroen ga winkelen, loop ik vaak patiënten tegen het lijf.”
Diedrik houdt graag enige afstand tussen werk en privé. Ook het mediteren helpt daarbij. “Ik ontdekte het boeddhisme in 2010 tijdens een groepsreis in Sri Lanka. Hoewel we toen heel wat tempels bezochten, werd er niet echt ingegaan op de betekenis en de inhoud van het boeddhisme . Ik kocht daar een boekje “What the Buddha taught” van Walopa Rahula. Ik begreep niet alles, maar was sterk onder de indruk van de scherpe analyse van de Boeddha over de menselijke geest, het lijden, zijn opvatting over persoonlijke groei en ethiek,… Niet veel later leerde ik op een feestje in Gent iemand kennen die me uitnodigde in het boeddhistisch centrum. Zo ging de bal aan het rollen. Daarnaast leerde ik ook mindfulness kennen tijdens mijn opleiding gedragstherapie als methode om beter om te gaan met stress, negatieve gedachten en als hervalpreventie van depressie. Mindfulness is een aandachtstraining dat geïnspireerd is uit boeddhistische meditatie, maar zonder de religieuze en culturele elementen van het boeddhisme. ”
Terugkeren naar het Oosten zat er nog niet in voor Diedrik. “Je hoeft niet naar het Oosten te gaan om boeddhisme te leren. Bovendien stond elke reis die ik de laatste jaren maakte in het teken van de sport. Ik heb een lijstje in mijn hoofd met epische wedstrijden die ik ooit eens wil afwerken. Wat triatlon betreft, heb ik stilaan alles kunnen wegstrepen.” De Ironman Nice, Lanzarote en Bolton, Alpe D’Huez Triathlon, het WK 70.3 in Las Vegas en de Ironman Hawaii, Diedrik kan inderdaad een mooi palmares voorleggen. “Ook de AXTRI in Noorwegen, een relatief onbekende wedstrijd, blijft me bij. Daar vind je een erg zwaar parcours in een wonderlijk mooi decors, misschien doe ik die wedstrijd ooit wel nog eens mee.” Terugkeren naar Hawaii interesseert Diedrik dan weer niet. “Opnieuw zoveel tijd, energie en geld investeren om mijn ranking of tijd in Hawaii te verbeteren, vind ik de moeite niet.”
Na Hawaii 2012 zwom Diedrik een jaar lang niet. Zwemmen blijft hoe dan ook de triatleet zijn minst favoriete discipline en in 2015 staat dan ook niet meteen een nieuwe triatlonuitdaging gepland. “Ik nam de voorbije jaren al twee maal deel aan de Zermatt ultramarathon in Zwitserland en kreeg er de smaak te pakken van trail runs. Dit jaar wil ik graag de Jungfrau Marathon meedoen die gecatalogeerd staat als de mooiste bergmarathon ter wereld. Waarschijnlijk doe ik ook enkele mountainbike meerdaagsen mee, de LCMT en de Transmaurienne. In oktober kreeg ik opnieuw de smaak van mijn eerste liefde, het mountainbiken, te pakken.” Diedrik werd vorig jaar namelijk door sportarts Lander Vanhee overtuigd om mee te doen aan de Crocodile Trophy, samen met cyclocrosser/mountainbiker Bjorn Rondelez en Luc Devooght. “Ik ken Lander al van mijn studententijd. De Crocodile was een onvergetelijke ervaring. Na de wedstrijd maakten we nog een rondreis met een gehuurde jeep en gingen we duiken in de Great Barrier Reef. Geen reis om elk jaar te ondernemen, maar wel eentje die bijblijft.”
Bijna was Diedrik zelf sportarts geworden: “Die specialisatie sprak me natuurlijk enorm aan. Maar in feite ben je dan bezig met een luxe-tak van de geneeskunde. Een geblesseerde atleet is meestal nog altijd (zeer) gezond in de algemene zin van het woord, alleen kan hij zijn sport niet meer op zijn niveau uitoefenen of de atleet wil zijn niveau nog verder verbeteren met medische begeleiding. Als medicus leek het mij betekenisvoller om zieke mensen opnieuw gezond te maken, vandaar mijn keuze voor de psychiatrie.” In zijn job probeert Diedrik voldoende tijd te besteden aan gesprekstherapie. “Terwijl het eigenlijk makkelijker en sneller zou zijn om enkel de noodzakelijke pillen voor te schrijven, maar een zuivere neurobiologische benadering van de geest is toch wel een verenging van de psychiatrie, al heeft de farmacologie sterk bijgedragen in de verbeterde behandeling van bepaalde psychische stoornissen.”
Vanuit zijn perspectief als psychiater, heeft Diedrik ook een kritische kijk op de maatschappij, maar ziet ook positieve evoluties. “In onze maatschappij is er een groot gebrek aan “geestescultuur” of “training van de geest”. Sportmensen kunnen dit makkelijk begrijpen. Door regelmatig te sporten en te trainen ontwikkel je een gezonder en fitter lichaam. Hetzelfde is het geval met de geest. De Westerse cultuur heeft geestelijke ontwikkeling spijtig genoeg lange tijd verengd tot intellectuele ontwikkeling. Moraliteit en ethiek werd overgelaten aan de godsdienst, met name het Christendom. Het ontwikkelen van onze emotionele intelligentie werd verwaarloosd, zoals het ontwikkelen van empathie, gewaarzijn van jezelf, omgaan met negatieve emoties,… Onze kapitalistische consumptiemaatschappij dat gefixeerd is op economische groei is niet houdbaar met de wereldbevolking, de ongelijkheid en de klimaatproblematiek die alsmaar toenemen. Meer en meer mensen lijken dit te beseffen en we zien toch meer aandacht voor thema’s als solidariteit, tolerantie duurzaamheid, eerlijke economie, ecologie,… Ook het succes van de opmars van mindfulness en in zekere mate ook van het boeddhisme in het Westen is hoopgevend. Het mooie van de boeddhistische ethiek is dat ze de verbondenheid tussen alle levende wezens benadrukt en dat het geluk en welzijn van alle levende wezens wordt nagestreefd, jezelf inbegrepen.”
De grenzen tussen journalist en geïnterviewde zijn inmiddels verdwenen, het gesprek voert ons nog over tal van interessante onderwerpen, switchend tussen maatschappelijke thema’s en typische triatlon-talk. In de Vooruit worden de stoelen inmiddels op de tafels gezet, het is al bijna middernacht. “Ik ben een avondmens”, lacht Diedrik. “Vaak trek ik om 22 uur nog de loopschoenen aan.” Na deze avond is de neutrale persoon is een vriend geworden. We sluiten het gesprek af met wederzijdse gemeende gelukwensen en gaan opnieuw onze eigen weg, maar beide met de leer van de Boeddha in ons achterhoofd.
