Je kunt nog zo van fietsen houden, een fiets schoonmaken is toch vaak een minder geliefd karweitje. Maar als je hard traint om je wattage omhoog te brengen en veel geld investeert in je aerodynamica, kun je natuurlijk niet met een vuile fietsketting aan komen zetten. Het belang van een schone en goed onderhouden ketting wordt nog wel eens onderschat, maar het blijkt toch echt wel de moeite waard te zijn om deze af en toe in het sop te zetten. We leggen uit waarom een schone ketting zo belangrijk is en hoe je goed voor je ketting zorgt.
Hoeveel sneller met een schone ketting?
Het zal niemand verbazen dat een schone fietsketting sneller is dan een vieze ketting, maar hoeveel maakt het nu eigenlijk echt uit? Gezien de vele verschillende soorten kettingen, mate van vuilheid en andere omstandigheden, is er niet één cijfer dat deze vraag beantwoordt, maar testen hebben wel laten zien dat je bij een vermogen van 250 watt zo’n één tot twee procent verliest met een vuile ketting. Dit verschil ontstaat doordat je met een vieze ketting logischerwijs last hebt van meer frictie. Al na een paar ritten op de weg, waarbij je naderhand je fiets niet schoonmaakt, kan een ketting vies genoeg zijn om je ietwat te vertragen.
Die één à twee procent is in het geval van een ‘normale’ vuile ketting. Hebben we het over een ketting die aan veel modder is blootgesteld, kan het wattageverlies zelfs oplopen richting de drie tot vijf procent.
Langere levensduur
Als je een verminderd wattage nog geen reden vindt om die fiets eens goed onder handen te nemen, dan motiveert dit je wellicht wél om de ketting te wassen: niet alleen de levensduur van je ketting verkort wanneer deze slecht wordt onderhouden, ook je derailleurwieltjes, je cassette en voorbladen slijten sneller.
Fietsketting schoonmaken
Dat een schone ketting belangrijk is, is duidelijk, maar hoe maak je een ketting het best schoon? Er zijn twee opties: je kunt de ketting poetsen wanneer deze nog gewoon op de fiets zit óf je kunt ervoor kiezen om de ketting – en dan ook meteen de cassette – grondig schoon te maken door deze te demonteren.
‘Ultrasonic cleaner’ of sopje
Als je voor de laatste optie gaat en de ketting en cassette dus volledig loshaalt van de fiets, kun je ervoor kiezen om de onderdelen in een ‘ultrasonic cleaner’ schoon te maken, maar het is zeker niet per se nodig zo’n apparaat – dat 50 tot 100 euro kost – aan te schaffen. Ook kun je de onderdelen in een sopje met ontvetter prima poetsen.
‘Chain scrubber’
De makkelijkste en veruit meest gebruikte optie is het schoonmaken van de ketting en bijhorende onderdelen terwijl deze gewoon op de fiets zitten. Er zijn een paar tools die je kunnen helpen om ook op deze manier de ketting goed schoon te krijgen. Zo gebruiken veel atleten een ‘chain scrubber’. Dit is een klein en niet al te kostbaar apparaat dat je over de ketting zet. Dankzij de borsteltjes wordt ontvetter goed over – en tussen – de ketting verdeeld en zo kun je door de ketting er doorheen te draaien veel vuil verwijderen. Haal de ketting zo’n twintig keer door het apparaat om het eerste grove vuil eraf te halen en vul het apparaatje vervolgens met schoon sop om de al schonere ketting nog beter schoon te maken.
‘Gewoon’ met een doek
Dan is er natuurlijk nog de ‘good-old’ oude doek die je kunt gebruiken om de ketting en tandwielen schoon te maken. Voor deze ‘methode’ geldt ook dat je de ketting schoonmaakt tot deze weer zilver wordt. Bij zowel gebruik van een ‘chain scrubber’ als doek, is het ook goed om de ketting nog even los te halen van de cassette en het voorblad, om zo ook deze onderdelen goed schoon te krijgen. Hou er rekening mee dat je handen hier aardig vies van kunnen worden.
Ontvetter verwijderen en chain wax/olie aanbrengen
Na het schoonmaken van je ketting is het belangrijk om overgebleven ontvetter goed van de ketting te verwijderen met een schone doek. Dit is nodig voor de volgende stap, namelijk het aanbrengen van chain wax of olie. Mocht er nog ontvetter zijn achtergebleven op de ketting, zal de wax of olie minder goed hechten. Nog een tip: mocht je met schijfremmen rijden, let er dan op dat er geen ontvetter op de schijven komt. Sla deze laatste stap – het aanbrengen van druppels wax of olie – zeker niet over, want dit is belangrijk om de ketting soepel te laten draaien en te onderhouden.
Tot slot: hou die ketting schoon door het goed bij te houden. Zeker na een rit in de regen is het raadzaam om de ketting en bijbehorende onderdelen even schoon te maken.
