Een jaar lang leefde Mark Hamersma als professioneel triatleet. Dat leverde hem in 2017 onder andere de nationale titel op de crosstriathlon op en een zesde plaats (vierde Europeaan) op het EK Xterra. In december 2017 kwam er echter abrupt een einde aan zijn succes toen hij voor de tweede keer in een zware depressie terechtkwam.

,,Ik ben over mijn grenzen heen gegaan. Ik heb niet op tijd rust genomen en kon niet genoeg ontspannen, waardoor ik overprikkeld raakte en dat zorgde voor psychotische klachten”, vertelt Hamersma over de periode eind 2017. Dat was niet de eerste keer dat hij hiermee te maken had. ,,In 2016 heb ik eerder een depressieve periode gehad. Destijds ben ik eruit gekomen door mezelf volledig op de sport te richten. Dat gaf structuur en regelmaat, maar heeft er ook voor gezorgd dat ik nooit verder naar de onderliggende reden van de depressie heb gekeken.”

Mark Hamersma bij de EK Xterra, waar hij vierde van Europa werd (Foto: Xterra)

Sporten bleek niet de oplossing
Het sporten bleek uiteindelijk eerder een manier om te ontsnappen aan zijn depressie dan dat het een oplossing was. Eind 2017 kwam Hamersma dan ook opnieuw in een depressie terecht. Ditmaal nog heftiger dan het jaar daarvoor. ,,In het begin had ik helemaal niet in de gaten wat er aan de hand was”, vertelt Hamersma. Maar dat hij niet goed in zijn vel zat, was duidelijk. ,,Ik had veel last van nare gedachtes en gevoelens. Mijn stemming was somber en ik zag het leven niet meer zitten. Iedere dag had ik moeite om uit bed te komen en invulling aan mijn dag te geven. Zelfs voor het sporten kon ik geen motivatie opbrengen.”

Pas nadat Hamersma, op aandringen van zijn naaste omgeving, werd opgenomen op een gesloten psychiatrische afdeling en medicatie kreeg toegediend, zag hij na anderhalve week in dat het inderdaad niet goed met hem ging. ,,Dat was niet een plek waar ik wilde blijven en ik begreep dat ik medicatie moest gebruiken om beter te worden”, vertelt Hamersma. Na drie weken verhuisde hij naar een open afdeling waar hij ook nog zo’n zeven weken verbleef.

Gevoelig voor prikkels
Psychologisch onderzoek stelde vast dat Hamersma autisme heeft. ,,Daardoor ben ik gevoeliger voor prikkels. Als je dat niet weet, kun je daar geen rekening mee houden”, stelt Hamersma. Dat hij zich volledig op de sport stortte, leverde hem onbewust veel stress op en dat heeft Hamersma ertoe doen besluiten sport voorlopig niet op de eerst plaats te zetten. ,,Ik moet eerst mijn leven op de rails zien te krijgen. Sporten doe ik alleen wanneer ik daar zin in heb en dat is op dit moment niet heel erg veel”, geeft Hamersma toe. ,,Wie weet dat ik het later wel weer ga oppakken. De drang om te presteren blijft er natuurlijk altijd en het liefste wil ik op een zo hoog mogelijk niveau om de overwinning strijden, maar ik ben erachter gekomen dat het niet goed is voor mijn gezondheid om mezelf weer volledig in de topsport te storten. De kans is heel groot dat ik dan weer onder de stress bezwijk. Als ik ergens voor ga, doe ik dat voor de volle honderd procent en kan ik mezelf daar in verliezen. Kies ik voor de sport, dan leiden andere dingen zoals mijn werk, sociale leven en gezondheid daaronder.”

Zijn topsporterbestaan was misschien van korte duur, maar heeft hem veel moois gebracht. ,,Natuurlijk is het jammer dat ik daarmee moest stoppen, maar het voelt niet alsof ik de topsport heb moeten opgeven. Deze periode zal altijd een onderdeel van mijn leven blijven en de vriendschappen en herinneringen die het mij hebben opgeleverd, kan niemand mij meer afpakken. Die periode gaf mij veel plezier en voldoening en ik kijk tevreden terug op alles wat ik heb bereikt in dat jaar.”

Inmiddels woont Hamersma weer thuis en krijgt hij ambulante hulp. Binnenkort start hij ook met psycho-educatie, waar hij zal leren hoe hij met zijn autisme om moet gaan. Hamersma heeft de stijgende lijn weer te pakken, maar er helemaal bovenop is hij nog niet. ,,Ik bekijk het van dag tot dag en met kleine stapjes ga ik vooruit. Ik probeer de weegschaal weer in balans te krijgen en wil mezelf gezond voelen, vol positieve energie.”