“Een klein offer, maar groot gebaar. Ik zou het zo weer doen.” Eind 2020 stond triatleet Wilbert Jansen via een zogenaamd cross-over traject een nier af aan zijn schoonmoeder. Om te laten zien dat je goed met één nier kunt leven, besloot Jansen dat hij binnen één jaar na deze operatie een hele triathlon wilde volbrengen. Op 28 augustus 2021 is het zo ver, want dan gaat Jansen van start tijdens de Gelreman. We spreken hem over de bijzondere keus die hij maakte en de voorbereiding op zijn eerste Long Distance.

Vijf jaar geleden kreeg Jansen een relatie met zijn huidige vriendin Lisa. “Haar moeder, mijn schoonmoeder dus, had al jaren een nierziekte, maar eigenlijk vertelde ze er nooit echt over. Ik wist er dus ook niet zoveel vanaf. Op een gegeven moment nam ze ons een keer mee naar een voorlichting over het afstaan van een nier. Gelijk daarna dacht ik ‘dat kan ik ook doen’.”

‘Voor mijn gevoel heb ik een nier aan mijn schoonmoeder gedoneerd’

Zo kwam Jansen in de medische molen terecht en werd onderzocht of hij een geschikte donor zou zijn. Helaas werd al snel duidelijk dat dit niet het geval was, aangezien hij een andere bloedgroep heeft. “Het zou wel kunnen, maar dan zou ze allemaal medicijnen moeten slikken.” Dan bestaat er gelukkig nog het cross-over traject, waarin allemaal mensen zitten met hetzelfde probleem. “Vier keer per jaar gooien ze koppels in de computer om te kijken wie er onderling zouden kunnen ruilen.” Aan wie je de nier afstaat is onbekend, legt Jansen uit: “Het moet anoniem blijven, zodat je niet teleurgesteld raakt mocht de nier afgestoten worden. Dit traject was voor ons de enige optie. Voor mijn gevoel heb ik gewoon een nier aan mijn schoonmoeder gedoneerd.”

‘Klein offer, groot gebaar’

In principe brengt de operatie weinig risico’s met zich mee en dus liet Jansen zich niet afschrikken door het idee. “Je kunt er wel dood aan gaan, maar dat is drie op de 10.000 en dus een hele kleine kans. Maar, een operatie is natuurlijk nooit helemaal zonder risico’s. Je kunt altijd ontstekingen oplopen, bijvoorbeeld, maar in principe herstel je als nierdonor bijna altijd. Er is slechts vijf procent kans dat je er vermoeidheidsklachten aan overhoudt. Verder verandert er eigenlijk niet zoveel. Eén nier kan makkelijk het werk van twee nieren doen. Wat dat betreft is het een klein offer, maar een groot gebaar, want je kunt iemand wel vijftien tot twintig jaar leven erbij geven.”

Met een nieuwe nier gaat de kwaliteit van leven er bovenal drastisch op vooruit. “Als je geen nieuwe nier krijgt, moet je aan de dialyse en regelmatig kunstmatig gereinigd worden”, vertelt Jansen. “Dat is vier keer per week drie uur aan een apparaat zitten in het ziekenhuis. Dan heb je geen vrijheid of kwaliteit van leven.”

Herstel

Jansen herstelde zelf gelukkig snel van de ingreep. “De gemiddelde hersteltijd is zes tot twaalf weken, maar hoe gezonder en fitter je bent, des te sneller het gaat. Ik heb na vijf weken voor het eerst weer hardgelopen. De eerste twee weken had ik wel veel pijn, maar daarna was het alleen gevoelig. Je kunt snel weer dingen doen. Ik zou het zo weer doen”, zegt Jansen zonder enige twijfel.

‘We hebben hoop dat dit beter wordt’

Helaas gaat het met zijn schoenmoeder echter minder goed. “De eerste paar weken ging het wel goed. Toen had ze meer energie en meer kleur, maar ze moest natuurlijk medicatie slikken en haar lichaam reageerde daar niet goed op. Er waren allemaal complicaties, zoals een longembolie en harttrillingen. Die klachten werden zo erg dat het ook psychisch een probleem werd. Maar we hebben de hoop dat dit beter zal worden.”

‘Eén van de zwaarste fysieke uitdagingen die er is’

Jansen is zelf op het moment dus volop in voorbereiding op zijn eerste Long Distance. Overigens is dat niet zijn eerste triathlon, want eerder startte hij al eens een sprint- en kwart triathlon. “Ik heb altijd het idee gehad dat ik ooit een hele triathlon wilde doen. Dat is één van de zwaarste fysieke uitdagingen die er is. Ik bedacht me wanneer ik dat moest gaan doen, want op dat moment had ik bijna de nieroperatie. Toen heb ik mij bedacht om binnen een jaar na de operatie mijn eerste hele te doen. Daar wilde ik een documentaire van laten maken om te laten zien dat nierdonatie heel goed mogelijk is.” In april was Jansen al eens te zien in een aflevering van de documentaire serie ‘de 100: wachten op een donor‘, maar aangezien hij niet tot de race werd gevolgd, besloot Jansen de rest van zijn avontuur zelf in beeld te brengen via YouTube.