“Een jonge en toegewijde atleet (met een beperking) zou deelnemen aan een Ironman 70.3, maar hoort één uur voor de start dat hij niet mag starten! Waarom?” Dat was de vraag die het afgelopen weekend bij verschillende toeschouwers en atleten speelde. Het antwoord is onduidelijk en de situatie pijnlijk. “We hebben geen antwoorden. Ik hoop zo erg dat de echte reden niet een inclusiviteit probleem is. Dat zou mijn hart in nog meer stukjes breken”, schrijft Delphine Watson, de moeder van de gehandicapte Rio Watson, op Facebook.
“Voor wie Rio niet kent: hij wordt in mei achttien jaar oud en heeft een zeldzame chromosoom afwijking genaamd ‘1q44 deletion denovo’; het levert hem veel beperkingen op, maar weerhoudt hem niet van zijn liefde en passie voor racen.” Samen met zijn vader – Nick – volbracht Rio al zeventien Middle Distances als onderdeel van Team AngelWolf, een team dat strijdt voor meer inclusiviteit binnen de sport.
‘Afwijzing is voor ons de norm’
Afgelopen vrijdag zou Rio samen met zijn vader deelnemen aan de Ironman 70.3 in Dubai, maar daar kwam op het laatste moment verandering in. De manier waarop Rio vlak voor de wedstrijd werd afgewezen, is helaas niets nieuws voor de familie Watson. “In de afgelopen achttien jaar met Rio hebben we dagelijks met afwijzing te maken gehad. Afwijzing is voor ons de norm en er zijn twee grote momenten waarop afwijzing ons emotioneel heeft gebroken.”
‘Shock, ongeloof, pijn, verdriet en woede’
Die eerste keer was toen Rio slechts twee jaar oud was en zijn ouders een geschikte opvang voor hem dachten te hebben gevonden. Op zijn eerste ‘schooldag’ bleek de lerares het niet aan te kunnen om Rio op te nemen in haar klas. Rio had plaatsgenomen tussen zijn leeftijdsgenootjes, maar werd al snel weer opgehaald. “Het schoolhoofd vroeg of hij mij kon spreken en vertelde dat de lerares plotseling had besloten dat ze zich niet comfortabel voelde met Rio in haar groep. In shock, ongeloof, pijn, verdriet en woede moest ik terug naar het lokaal om te vertellen dat de lerares Rio niet in haar klas wilde.”
‘Wat er afgelopen vrijdag gebeurde, was de grootste klap’
Jaren na deze verschrikkelijke situatie kreeg de familie Watson opnieuw met een zeer pijnlijke afwijzing te maken. “Wat er afgelopen vrijdag gebeurde – zestien jaar later – was de grootste klap in ons gezicht en minstens zo pijnlijk, al gebeurde het op een andere manier.”
Ironman 70.3 Dubai
“Vrijdag was Ironman 70.3 Dubai dus.” Nadat Rio in 2019 niet was toegestaan om deel te nemen aan een wedstrijd in Japan vanwege zijn leeftijd – hij was nog geen achttien – vertrouwde de familie erop dat hij in Dubai wél zou mogen racen omdat hij in 2021 achttien wordt. De familie Watson controleerde bij Ironman of dit goed zou zijn en zouden bevestiging hebben ontvangen dat dit geen probleem was. Eerder nam Rio ook al aan races deel en vormde zijn leeftijd nooit een probleem.
Twijfel één dag voor de race
Een dag voor de race ontstonden de eerste twijfels toen een official de familie aansprak op Rio’s leeftijd. Wat even een probleem leek, werd snel opgelost door het ondertekenen van een speciaal formulier en zo ging de familie met een gerust hart slapen, uitkijkend naar de grote wedstrijd.
‘We hebben die mail nog altijd niet ontvangen’
“Het was race ochtend. Rio werd blij wakker en zijn eerste woorden waren: ‘race, mijn beste race’.” Met hun hele hebben en houden vertrok de familie richting de start om daar alles klaar te maken voor de wedstrijd. “Een uur voor de zwemstart kwam er iemand naar mij toe om te zeggen: ‘please, don’t kill me’.” Gevolgd door de mededeling dat Rio niet mocht starten. De familie Watson legde de situatie van de dag ervoor uit en vertelde dat het probleem zou zijn opgelost. Volgens de man zou er om 01.00 uur ‘s nachts een mail naar Nick zijn gestuurd met de opmerking dat Rio niet mocht deelnemen. “We hebben die mail nog altijd niet ontvangen”, verklaart Delphine.
Tekst gaat verder onder afbeelding
‘In tranen zocht ik Rio’s ID-kaart’
“Te midden van deze emotie en verwarring, kwam de vraag waarom Rio geen masker droeg. Ik legde uit dat hij een uitzonderingsverklaring heeft vanwege zijn handicap (ik stond naast zijn rolstoel) en vervolgens werd ik gevraagd om deze te laten zien. Ik liet het formulier zien, waarna de vraag volgde hoe ik kan bewijzen dat het formulier bij Rio hoort. Schuddend van emotie en in tranen moest ik vervolgens mijn tas op zijn kop zetten om Rio’s ID-kaart te zoeken.”
‘Hij snapte er niets van’
Dat Rio niet zou mogen racen was duidelijk. “We pakten onze spullen weer in. Nog altijd in tranen en vol ongeloof. We verlieten de wisselzone en gingen naar de auto. Rio was er kapot van dat hij terug moest in de auto en deed alles om zich te verzetten. Hij snapte er niets van. Het was hartverscheurend.”
‘Ik heb het gevoel dat mijn zoon niet met respect is behandeld’
Nog altijd is er geen bericht vanuit Ironman gekomen met uitleg over hoe dit heeft kunnen gebeuren. De familie Watson houdt er een verdrietig gevoel aan over: “Als iemand voor de race had gezegd dat Rio niet mee mocht doen – in het ergste geval de dag voor de wedstrijd – dan waren we van streek geweest, maar hadden we het uiteindelijk geaccepteerd. Ik heb nu het gevoel dat mijn zoon niet met respect is behandeld, aangezien we niet tijdig zijn geïnformeerd en Rio zelfs op de dag van de wedstrijd nog gewoon de wisselzone werd in gelaten, om zich vervolgens te mengen tussen andere atleten (zijn vrienden) en zich richting de start te begeven…En om dan alsnog te horen ‘Rio mag niet meedoen’. Het was harteloos.”