“Over vijf jaar hoop ik een pro triatleet te zijn. Ook wil ik via triathlon meer begrip creëren voor autisme en geestelijke beperkingen. Ik wil het beeld, dat veel mensen hebben over mensen met autisme, veranderen; ‘we’ kunnen namelijk hele goede atleten of werknemers zijn.” De Britse Sam Holness vond een passie in triathlon. Afgelopen maand nam hij met succes deel aan het WK Ironman 70.3 in St. George, maar hij heeft nog grotere plannen: in 2022 hoopt hij zijn eerste Long Distance te volbrengen én hij wil de eerste pro triatleet met autisme worden. We hebben het met de Hoka One One atleet over sport, zijn persoonlijke leven, zijn ideeën over inclusiviteit binnen de triathlonsport en nog veel meer.

18 september 2021 stond rood omcirkeld in de kalender van Holness. Terwijl de weersomstandigheden in St. George vaak gunstig zijn, kregen atleten tijdens het WK Ironman 70.3 extreme omstandigheden voorgeschoteld. Maar, Holness had er gelukkig weinig last van. “Mijn hoogtepunt was juist het fietsen door de wind, regen, de bliksemschichten en de zandstorm”, reageert hij. “Ik was er heel trots op dat ik de derde snelste Britse Age Grouper werd.”

‘Ze gaven mij de beste knuffel ooit’

Een tweede hoogtepunt kondigde zich bij de finish aan. “Toen ik mijn ouders zag staan; zij gaven me de beste knuffel ooit. Ik probeerde zelfs mijn vader nog van de grond te tillen.” Holness is niet onopgemerkt gebleven in de triathlonwereld. Zelfs pro triatleten kennen zijn naam. “Ik heb samen met pro triatleet Nikki Bartlett getraind”, vertelt hij enthousiast. “We hebben samen gezwommen en zijn Snow Canyon (in St. George, red.) omhoog gereden.”

‘Hun talent wordt niet herkend’

Al lijkt Holness met open armen in de triathlonwereld verwelkomd te zijn, gelooft hij dat triathlon nog een stuk inclusiever kan zijn: “Ik denk niet dat er veel triatleten met autisme zijn op het hoogste niveau. Ik ben waarschijnlijk de enige ter wereld. Dat komt niet doordat mensen met autisme geen triatleten kunnen zijn, maar doordat hun talent nog niet wordt herkend. En er zijn niet veel coaches die ervoor opgeleid zijn om een autistische atleet te begeleiden”, legt Holness uit. “Ik denk dat we weinig autistische triatleten hebben, doordat er zo weinig van mensen met autisme wordt verwacht. Dat terwijl juist de kenmerken van autisten – doorzettingsvermogen en onverbiddelijkheid – heel belangrijk zijn voor pro triatleten om succesvol te zijn.”

‘Ik mag niet deelnemen aan de Paralympische Spelen’

Holness begrijpt dat veel mensen met autisme niet openlijk durven te spreken over hun beperking: “Omdat ze bang zijn gediscrimineerd te worden. Er zijn voor mensen met een intellectuele beperking in plaats van een fysieke beperking ook maar weinig kansen in de Special Olympics of Paralympische Spelen. Ik mag daar niet aan mee doen omdat mijn IQ hoger is dan 75.”

Tekst gaat verder onder afbeelding

Holness op zijn Hoka One One schoenen. (Foto: Aangeleverd)

‘Toen ik begon was mijn fijne motoriek onderontwikkeld’

Holness werd door zijn ouders aangemoedigd om al op jonge leeftijd te sporten. “Ik had zelf niet het plan om veel te sporten. Mijn ouders hebben mij aangemoedigd om te gaan sporten, om zo beter om te leren gaan met mijn autisme. Toen ik begon was mijn fijne motoriek bijvoorbeeld onderontwikkeld; ik vond het lastig om een bal te vangen, te fietsen of goed te rennen. Maar ik begon op driejarige leeftijd met sport, nog voor ik kon spreken. Ik heb veel sporten geprobeerd – trampoline springen, ijshockey en judo – voordat ik triathlon ontdekte. Ik heb een bruine band als judoka en misschien pak ik het ooit nog eens op om een zwarte band te halen.” Al ontdekte Holness een talent voor judo, het was triathlon dat zijn hart echt veroverde. Dat was in 2016, toen Holness zijn eerste sprint triathlon volbracht. Niet alleen de wedstrijden, maar ook het trainen vindt hij geweldig. “Triathlon geeft me vertrouwen en een doel.”

‘Mijn autisme heeft invloed op mijn carrière’

Al heeft Holness misschien wat extra begeleiding nodig in de dagen vooraf aan een race, zodra het startschot klinkt, verandert dat: “Mijn autisme heeft invloed op mijn carrière. Ten eerste moet ik begeleid worden naar wedstrijden toe, om te zorgen dat ik goed door de douane kom, dat ik mijn fiets goed in elkaar zet, dat ik mijn startbewijs en andere benodigdheden ophaal en de voeding regel. Daarom reizen mijn ouders altijd mee. Maar zodra de wedstrijd start, focus ik mij op mijn eigen race en dan zie ik geen andere atleten meer. Ik heb dan geen hulp nodig.” En autisme heeft ook zo zijn voordelen, gaat Holness verder: “Ik heb een hyper focus en geef nooit op, want ik wil geen DNF achter mijn naam. Mijn vader zegt dat ik een sterke mentaliteit heb en dat ik door mijn autisme goed te coachen ben.”

‘Ik heb veel doelen’

Holness heeft grote dromen en plannen voor de toekomst. “Ik heb veel doelen, maar mijn grootste doel is om de eerste professioneel triatleet met autisme te worden. Ik wil ook in Kona racen, me als Age Grouper kwalificeren voor het WK Ironman 70.3 in Utah én in 2022 wil ik aan mijn eerste Long Distance deelnemen.”