In een toch al zeer beroerde periode voor de Nederlandse Triathlon Bond waarin het zwaar onder vuur ligt na onze berichtgeving (dat later door de Trouw en daarna door vrijwel alle andere landelijke media werd overgenomen, red.) over vermeend wanbeleid, een heersende angstcultuur en pesterijen op het Nationaal Triathlon Trainingscentrum, stapelt het schokkende nieuws zich op. Verschillende atleten hebben zich de afgelopen periode bij 3athlon.nl gemeld met het verhaal dat het de afgelopen jaren mogelijk was om een A-status – en belangrijker, daarmee een zogenaamd stipendium, makkelijker gezegd topsportersinkomen – te ‘kopen’.

Een A-status wordt normaliter door het NOC*NSF verschaft aan talentvolle atleten, die dan vervolgens in aanmerking komen voor een pakket aan voorzieningen. Die voorzieningen, waaronder dus een leeftijdsafhankelijk stipendium, zijn erop gericht dat deze sporters zich kunnen focussen op sportieve prestaties met coach, begeleidingsstaf en sportbond. Bij de Nederlandse Triathlon Bond is dat echter totaal anders gegaan, want daar werd een aantal atleten min of meer gedwongen om een deel van dat stipendium af te staan aan de bond. Per atleet ging het om een bedrag van 750 euro per maand. Een stipendium is leeftijdsafhankelijk, zie hieronder wat een atleet afhankelijk van zijn of haar leeftijd maandelijks ontvangt:

Tekst gaat verder onder afbeelding

(bron: NOC*NSF)

Technisch Directeur: ‘Hou dit vooral stil’

Tijdens persoonlijke gesprekken met Technisch Directeur Adrie Berk werd de betreffende atleten – wij hebben met diverse atleten gesproken en uiteraard zijn hun namen op de redactie bekend – verteld dat ze deze betalingen vooral niet naar buiten moesten brengen, omdat er anders door de NTB ‘verantwoording aan het NOC*NSF afgelegd zou moeten worden’ en ‘andere atleten ook een A-status zouden willen’. Daarnaast werd gezegd dat de betreffende atleten dan hun eigen A-status zouden verliezen, zo benadrukken alle atleten tegenover 3athlon.

Wanneer het NOC*NSF een A-status verleent, gebeurt dat op basis van prestaties: om in aanmerking te komen, moet een atleet een mondiale top-8 prestatie tijdens een WK, Olympische Spelen, Paralympische Spelen of ander internationaal topsportevenement met gelijk deelnemersveld, leveren. Daarnaast hebben bonden de mogelijkheid om hier iets meer flexibiliteit in aan te brengen en eigen objectieve én subjectieve criteria te hanteren. De atleten die werden verzocht om maandelijks 750 euro te betalen voor die A-status, waren allemaal atleten die zich niet via die harde NOC*NSF eisen wisten te verzekeren van die A-status en dus afhankelijk waren van de bond.

‘Ik wist dat dit mijn enige kans was om topsporter te worden’

“Tijdens een gesprek met Adrie, werd mij gezegd dat er een A-status was vrijgekomen. Die kon ik krijgen, maar dan moest ik wel maandelijks 750 euro overmaken naar de rekening van de NTB. Als ik dat niet deed, zou de A-status aan iemand anders worden gegeven, of teruggegeven aan het NOC*NSF. Het was niet dat ik echt een keuze had. Op deze manier werd er misbruik gemaakt van hun machtspositie, want ze wisten ook dat ik heel graag mijn sportieve doelen wilde behalen. Ik wist dat dit mijn enige kans was om topsporter te worden”, aldus één van de atleten met wie wij gesproken hebben. Van verschillende atleten hebben wij de betreffende geldtransacties gezien, die onder de naam ‘Eigen bijdrage training en wedstrijdprogramma Olympische Triathlon’ worden afgeboekt. In de jaarcijfers van de Nederlandse Triathlon Bond – die we hebben bekeken – valt niet op te maken dat er een eigen bijdrage van deze topsporters wordt gevraagd. Dit terwijl het om aanzienlijke bedragen gaat, want bij twee atleten met een A-status, heb je het al over een bedrag van 18.000 euro per jaar. Ook in dit NTB-document ‘Informatie en voorzieningen Triathlon selecties seizoen 2021’, waarin vanaf pagina 21 onder andere wordt ingegaan op eigen bijdrages van atleten, valt niks over deze vergoedingen voor een A-status te vinden.

‘Dan zou onze A-status zo afgepakt kunnen worden’

Saillant detail is dat deze betalingen dus alleen worden gedaan door atleten die niet voldoen aan de NOC*NSF eisen en dus ook niet via die weg hun A-status hebben verkregen. De Olympiërs van dit jaar – Rachel Klamer, Maya Kingma, Jorik van Egdom en Marco van der Stel – hoeven dit bedrag dus niet te betalen. “Het is een heel selectief beleid, waarbij alleen de meest kwetsbare atleten moeten betalen. De NTB wil heel graag meer A-statussen vergeven, omdat ze daar via de atleten heel veel geld voor krijgen. En wij moeten het vooral niet met anderen bespreken, want dan zou onze A-status ook wel eens afgepakt kunnen worden”, legt een andere atleet met wie we gesproken hebben uit over hoe er werd gehandeld.

‘Feitelijk was de A-status te koop’

Weer een andere atleet onderschrijft al het bovenstaande, en licht een nog schrijnender voorval toe. “In de triathlonsport verdien je natuurlijk niet veel geld. Je hebt dat stipendium keihard nodig om rond te komen. Na belasting hield ik per maand zo’n duizend euro over, maar daar ging dan vervolgens nog die 750 euro voor de bond vanaf. Ik kwam in een situatie dat ik mijn rekeningen niet meer kon betalen. Ik heb toen een gesprek met Adrie gehad en hem gevraagd of we iets konden regelen. Het enige dat ik hoorde, was dat ik gewoon moest betalen en anders mijn A-status kwijt zou raken. Feitelijk was die A-status dus te koop en als je niet kon betalen, zou die naar iemand anders gaan.”

Technisch Directeur wringt zich in allerlei bochten na eerdere berichtgeving

Nadat wij begin deze week het nieuws over vermeend wanbeleid binnen het NTC, de heersende angstcultuur en pesterijen naar buiten brachten, én dat nieuws vervolgens de landelijke media haalde, volgde een periode waarin de NTB aanvankelijk niet officieel wilde reageren – ondanks vele gesprekken die wij met bondsdirecteur Rembert Groenman en Technisch Directeur Adrie Berk hebben gevoerd – maar uiteindelijk gebeurde dat toch toen er een statement werd gedeeld. In dat statement werd de waarheid echter behoorlijk verdraaid, zoals je hier kunt lezen.

Onlangs stuurde Berk een interne mail uit naar atleten van het RTC en NTC, waarin hij hen op het hart drukte dat alle commotie is ontstaan nadat ‘een aantal atleten van 8-12 jaar geleden’ hun negatieve ervaringen heeft gedeeld. Dit is een bijzondere suggestie, gezien het feit dat Berk de afgelopen weken meerdere malen door 3athlon is benaderd met de mededeling dat we tientallen atleten hebben gesproken – zowel atleten van vroeger als atleten die nu nog steeds op het hoogste niveau uitkomen – die allen spraken van deze misstanden. Berk bleef tegenover 3athlon volhouden dat het ‘allemaal wel meeviel’ en dat het interne onderzoek, dat eind volgende week zal worden gepresenteerd, wel zou aantonen dat het inderdaad allemaal meevalt. Na alle berichtgeving werd een bericht uitgestuurd dat alle communicatie alleen nog via Groenman, en niet meer via Berk zou verlopen. In de interne mail van Berk geeft hij echter wel toe dat de afgelopen jaren zijn ‘antenne niet helemaal goed stond afgesteld’ en dat hij daarvan geleerd zou hebben.