Als er tegenwoordig één Nederlandse, vrouwelijke atlete in vorm is, dan is dat Maya Kingma wel. Met zeer recent een overwinning bij Ironman 5150 Maastricht, maar nog veel indrukwekkender een zesde plaats op het WK in Hamburg en een derde plaats bij de World Cup in Karlovy Vary, gaat het Kingma de laatste tijd behoorlijk voor de wind. Dat alles met maar één doel: deelname aan de Olympische Spelen van Tokyo. Natuurlijk met het Mixed Relay Team, maar als het even kan hoopt ze er ook individueel op topniveau te presteren. Voor de rubriek ‘Maya Kingma richting Olympische Spelen’ volgen we de atlete de komende maanden terwijl ze alles op alles zet om deze grote droom te verwezenlijken. We trappen af met een artikel waarin we inzoomen op de mens achter de triatlete en dus vroegen we Kingma het spreekwoordelijke hemd van het lijf over onder andere haar schooltijd, studie, werk en thuissituatie.

Dat er inderdaad meer in het leven is dan triathlon, weet Kingma maar al te goed. Al speelt die zo geliefde sport absoluut een hoofdrol, besteedt Kingma haar tijd ook graag aan andere dingen. Sterker nog: ze heeft het nodig. ,,Ik wil sowieso niet niks naast triathlon doen. Dat klinkt een beetje raar misschien, maar ik heb wel echt iets anders nodig om af en toe te doen. Ik weet nog dat ik in het laatste jaar van de Bachelor Psychologie een half jaar geen lessen had, omdat ik het jaar daarvoor mijn minor had afgerond. Ik heb me toen echt dood verveeld en werd helemaal gek. Ik word daar lui van. Dan ging ik zwemmen om 07.00 uur en was ik om 09.00 terug, ging ik rustig ontbijten, een serie kijken en daarna een middagdutje doen. Dan lig je weer twee uur in bed. Ik word daar echt niet gelukkig van.” Afgelopen zomer rondde de atlete na een bachelor Psychologie haar master Cognitieve Neurowetenschappen af en dus heeft Kingma in ieder geval voldoende diploma’s op zak om zich desnoods ook zonder de sport te vermaken. 

Master Cognitieve Neurowetenschappen

Niet alleen later zal ze daar wat aan hebben, ook nu komt het voor triathlon wel eens van pas. ,,Voor mijn master thesis heb ik onderzoek gedaan naar mensen die ‘locked in’ zijn. Mensen die bijvoorbeeld ALS hebben, kunnen op een gegeven moment niet meer bewegen of praten, maar vaak zijn ze cognitief nog helemaal ‘goed’. Ze zitten als het ware opgesloten in hun eigen lichaam. Voor mijn onderzoek mat ik met machines, zoals bijvoorbeeld een FMRI scan, hersensignalen. Ook met elektronen op het hoofd kun je activiteit meten en zo kunnen mensen die niet meer kunnen bewegen, tóch communiceren. Als je bijvoorbeeld ‘ja’ wil antwoorden, moet je een rekensom oplossen in je hoofd en als je ‘nee’ wil zeggen moet je je inbeelden dat je hardloopt. Dan zijn namelijk twee andere regio’s in het hoofd actief.” 

Visualisatie voor triatleten: ‘Dat zorgt dat ik minder zenuwachtig ben’

Mede dankzij deze kennis over ons brein bereidt Kingma zich op een bijzondere manier voor op belangrijke wedstrijden: ,,Zoals meer atleten doe ik veel aan visualisatie. Ik geloof daar wel echt in. Geloven klinkt alsof er nog twijfel is, maar het is gewoon waar: het werkt”, vertelt Kingma met een lach. ,,Als je denkt aan hardlopen, word je motorcortex (een deel van de hersenen, red.) actief. Dus als je je probeert in te beelden hoe je wedstrijd zal zijn en hoe je hardloopbewegingen zou doen, of zwemmen, worden diezelfde regio’s actief. Dat is iets wat ik wel doe: voor alle wedstrijden de hele wedstrijd visualiseren. Dat zorgt dat ik minder zenuwachtig ben. De dag van tevoren doorloop ik het helemaal: daar sta ik, dan klinkt het startsignaal, hard zwemmen, adem tekort, klap in je gezicht, scherpe bocht om de boei”, neemt Kingma ons mee in zo’n visualisatie. ,,Als ik mij dat helemaal in heb gebeeld, geeft het rust.” 

NTB Atletencommissie

Voorlopig leeft Kingma als topsporter en op zoek naar een baan is ze dan ook nog niet, maar in haar nieuwe rol als vertegenwoordiger in de atletencommissie van de Nederlandse Triathlonbond kan ze ook haar ei kwijt. ,,Ik wil dat iets beter in elkaar gaan zetten. De bond heeft daar eerder niet zoveel mee gedaan, maar NOC*NSF wil dat het bij alle bonden wat beter opgezet wordt. Dus ik heb nu af en toe meetings met vertegenwoordigers van andere bonden en met NOC*NSF over hoe we dat het beste aan kunnen pakken.” 

Jonge jaren: ‘Paardrijden vond ik wel heel leuk’

Dat Kingma uiteindelijk in de triathlonwereld verzeild raakte is best een wonder, want menig sport passeerde de revue in haar jonge jaren. ,,Voordat ik met zwemmen begon, heb ik best veel andere dingen gedaan. Ik heb op ballet gezeten, tennis, wat lesjes judo meegedaan, een tijdje dacht ik dat voetballen wat voor mij was én ik heb op paardrijden gezeten. Dat laatste vond ik eigenlijk wel heel leuk, maar dat was echt te duur.” Daarnaast bleef zwemmen toch altijd wel favoriet: ,,Na mijn diploma’s A, B en C, zeiden ze dat ik best wel kon zwemmen. Maar goed, dan hebben we het over ABC-zwemmen. Daarna begon ik met wedstrijdzwemmen, wat ik later combineerde met reddingsbrigade en op elf/twaalfjarige leeftijd kwam daar duiken bij.” In het water was Kingma duidelijk op haar plek en dat bleef niet onopgemerkt. Niet alleen in het zwembad sleepte ze de NK-titels binnen, ook in openwater werd Kingma meervoudig Nederlands Kampioen. Van het zwemmen wilde ze in ieder geval geen afstand meer doen, wél voegde Kingma er op haar vijftiende nog twee sporten aan toe: fietsen en lopen. 

‘In groep acht zwom ik al twaalf uur per week’

Voor Kingma vroegen de laatste jaren van de basisschool en de middelbareschooltijd om een strakke planning. ,,In groep acht zwom ik al twaalf uur per week. Dan ging ik wel eens voor school naar het zwemmen en daarna weer. Maar ik speelde ook veel buiten vroeger. Vlak bij waar ik woonde was een bos waar je hutten kon bouwen, en bruggen over sloten. En ik heb ook vaak belletje geleld, dus ik had zeker wel wat kattenkwaad in me”, lacht ze. Op de middelbare school werd het wat serieuzer. ,,Ik trainde toen ook gewoon al veel. Zwemmen deed ik ook nog en we hadden met school geen ideaal rooster, dus ik maakte lange dagen. Veel tijd naast het huiswerk en trainen bleef er dan niet over.”  

‘Na mijn afstuderen ben ik verhuisd naar mijn vriend’

Terug naar nu, een paar studies verder en een mooie carrière op de rit. Kortgeleden pakte Kingma haar spullen om een steenworp verderop bij haar vriend te gaan wonen: ,,Na mijn afstuderen ben ik verhuisd naar mijn vriend. We woonden allebei al in Maastricht, bijna tegenover elkaar. Vanwege corona waren we veel samen, want je mocht verder ook niet zoveel mensen zien.” En dus besloot Kingma dat ze net zo goed helemaal bij haar vriend, Gijs Brouwer, kon gaan wonen. Als voormalig wielrenner is Brouwer het ideale trainingsmaatje: ,,Hij heeft een verleden in het wedstrijdwielrenner. Dat is een tijdje geleden, maar trainen doen we nog wel veel samen. Ik denk dat je als triatleet bijna niet samen kunt zijn met iemand die niets met de sport heeft. Hij weet veel van fietsen, dus dat is heel leuk.”